NON AU PROJET DE LOI RETROGRADE SUR LA PRESSE AU BURUNDI

Ewe Burundi waragowe! Ejo hari abafashe ibigwanisho ngo bagomba guhabuza demokarasi n'agateka kuri bose nayo rwari uruhendo! Uyu musi uwobaza abacndd/fdd ico bagwanira ntanyishu yoronka. Kanatsinda uravye ingene bakora aho bahora bamanuka mw'ibarabara gutegera imodoka kugira bice zina mututsi wese urumva ko bashitse kubutegetsi babura iyo baja niyo bava bakabura aho bahera mukurongora igihugu. Mbega ko mbona bamwe bamwe ubu kuva mushitse kubutegetsi mwinuba abazungu iyo birabira hirya mu ngwano mwarimwo na Reta yariho ico gihe ntibaremere ubutegetsi ubu muribaza iyo muba muri? muba mwaratsinze ingwano, muba mukigwana canke muba mwaratsinzwe? Ivya irvyo vyose ntanumwe yashobora kumenya ko muzoba muri kubutegetsi muri 2015 biciye mu matora! Ego nivyo intwaro zariho zari izigikenye none ubu itaniye na zimwe mwagwanya. Nimba ari ubwoko bukora gusa turacagowe Imana impane. Nagira Abahutu bashitse k'ubutegetsi baca berekana ubudasa n'ubutegetsi bw'Abatutsi. Umuntu agiye kubiraba umengo baba abatwaruye canke abatwara ubu umengo mwese mwonse rimwe. Uwabaroze ntiyakaravye! Abatwaruye rero tubareke tuvuge abagezweko. Hariya iyo bategurira imigambi womengo hariho umuntu atakindi ajejwe atari ukurondera ungene asamaza Abarundi m'ukurondera ikintu gituma bose bata ikivi mu kuja mugutuma inzego z'igihugu n'imirwi itandukanye ita umwanya mu bintu bidakenewe nkiryo tegeko ryo kumenyesha amakuru. Hari ibintu bitanu vyategerezwa kuba bizwi ko Uburundi bwubahiriza gusumba ibindi bihugu vyo kwisi none twama turi abanyuma bigaca bikwega ingorane z'ubutunzi. Habuze iki ngo umutekano w'abanyagihugu n'utwabo wubahirizwe (sécurité de la population et de ses biens)? Habuze iki ngo umuntu wese aserure iciyumviro atankomanzi (liberté d'expression)? Habuze iki ngo agateka kazina muntu kubahirizwe (respect des droits de l'Homme)? Habuze iki ngo abanyuruza itunga ry'igihugu bahanwe bimwe vyakarorero (éradication des malversations économiques et financières)? Habuze iki ngo ubucamanza bwigenge koko (indépendance du pouvoir judiciaire)? Hamwe ivyo vyo kubahirizwa Uburundi buca buba i PARADIZO bukaba nyabagendwa yamahoteri yubakwa akaronka ingenzi, abagwiza tunga bakaza ari benshi mu Burundi akazi kakaboneka ubushomeri mu rwaruka bukagabanuka. Jewe ndarindiriye kumenya aho Reta igejeje kuzana ya mahera yi Génève angana n'imiriyaridi 2.400.000.000 USD n'ukuvuga imiriyaridi ibihumbi 3.600.000.000.000 BIF ku myaka ine (2013+2014+2015+2016). Ayo mahera hamwe agaburiwe za miriyoni 8.000.000 z'Abarundi umwe wese yoronka ibihumbi amajana 450.000 BIF n'ukuvuga imiriyoni 2.700.000 BIF kunzu yose irimwo abantu batandatu. Bisigura rero ko Igihugu gitegerezwa kuronka k'umwaka imiliyoni amajana 600.000.000 USD angana n'imiriyaridi amajana 900.000.000.000 BIF. Kugira bishoboke nuko rero abadutwara baja imbere natwe Abanyagihugu tukaja kukivi atavyo gusamara birimwo nko guta umwanya mukutubahiriza bimwe bitanu kandi navyo abenshi batanga amahera menshi arivyo bashimikirako be no kurondera ikiringo kigira gatatu kandi ibiringo vy'umukuru w'igihugu c'UBURUNDI vyanditwe kandi bizwi n'Abarundi be n'amakungu ari bibiri gusa, icanyuma kikazohera itariki 26-08-2015. Akabona agiyeho ubwa gatatu amenye ko azoba atanguje ikindi kiringo c'ihirika ry'ubutegetsi ku nguvu baho abazobigira nabo akaba bari mubo vyamana imisi yose bamukikije.
Ndasavye rero ntakamba tube dushiraho amategeko ashobora kwemezwa na ONU. Ahubwo tuyisabe yame hafi yacu iduterere ivyiyumviro ku yandi mategeko numwa akabije ariko araza nkirya CVR, Société Civile, Manifestations publiques, Loi CENI, Constitution kuko iyo bituritse amakungu mbona ariyo yita mu ziko mukuzimya umuriro twebwe nyene tuba twakije.