Manifeste affirmant le caractère un et divers de la langue d'Oc

#308: ,Ive Gourgaud - Paradoxes, paradoxes

Que vei dus problèmas dens la vòsta posicion:

- que parlatz deus patoès ça o la com un franchimand e parla de l'occitan: "la vitalitat", "las arraditz", mes ne cau pas "embarrà's dens lo passat". Lo passat que son los patoès, s'èi plan comprés.

- que i auré, d'un costat, los patoès, e de l'aute, un referenciau per viéner (e per viéner hèra lèu puishque ua "Academia" e i tribalha de cap). Que voleré díser que ne s'i escriu pas qu'en patoès de tau o tau vilatjòt de Peirigòrd o de Roergue; qu'ei donc, qu'ac vedetz, ua vision complètament erronèa. En 2012, arrés n'escriu en un o aute patoès. Arrés.

- per venciva, que i son los sheis grans dialèctes, e aquestes qu'an dejà practicas escripturaus plan establidas, referenciaus a la lor escala: que'n son los exemples mei clars lo provençau mistralenc e lo bearnés classic. Que son instruments de comunicacion escriuta e tanben, ara, au mensh peu bearnés classic, orau, qui son lo resultat d'ua longa sedimentacion, d'ua longa reflexion de cap au lor enviroament lingüistic e a l'engèni pròpi deu dialècte dont son gessits. Qu'ei au lor apregondiment qui cau tribalhar.

- que'm disetz qu'insisteishi suu mot "divèrsa", mes e credetz que hèra de provençaus o de gascons aurem signat ua peticion per la lenga d'òc, "lenga ua", punt ? E credetz que hòra deu Lengadòc, e i aja monde entà sostiéner l'idea d'un occitan referenciau basat suu lengadocian (com ac precisa Gourgau) ? En Gasconha, lo 99 % deus occitanistas ne'n vòlen pas enténer a parlar. Mes quin podetz imaginar ua segonda que lo monde qui an hèit l'esfòrç d'apréner un còdi lingüistic per rasons afectivas (per'mor que rasons d'utilitat que n'i a plan pòc), per'mor deus pairbon e mairbona, o deus vesins, o deus amics, e tà qui los quites paisatges dens los quaus e viven (o vòlen tornar víver) e son indissolublament ligats ad aqueth còdi lingüistic, quin podetz imaginar qu'aqueth monde e'u deisharén en per un aute ?

- que parlatz d'un eventuau projècte politic, mes que coneishi mantun independentista occitan, en Gasconha, qui s'opausan a tot referenciau basat suu lengadocian o sus qué que sia (ua mesclanha de tots los dialèctes ne seré pas tanpòc acceptadera ni acceptada).

- l'idea d'un estandard "pluricentric" n'ei pas tanpòc acceptadera. En realitat, que s'ageish d'un estandard mei que mei "monocentric", puishque s'ageish de seleccionar, dens cada dialècte, las formas qui mei s'aprèssan d'un estandard lengadocian, en hant donc tabula rasa de las practicas escripturaus existentas.

- ne compreni pas solament quin podetz díser qu'aquesta peticion, estosse estada (metiam) en lemosin, auré passat per ua peticion lemosina. Que soi estomagat peu vòste rasonament e aqueth argument que'm sembla mei que mei feble. Aquesta peticion qu'ei en francés per'mor que lo poder politic e parla francés, arren mei.